Heroverweging uitgaven
Een oude wijsheid zegt: “voor alles is een tijd”. Zo weten zeker oudere mensen dat er tijden zijn van voor- en tegenspoed. Dat geldt ook voor de economie. We waren net aan het opkrabbelen uit een economische crisis toen we door Corona werden getroffen en daardoor nu waarschijnlijk naar de volgende economische crisis zullen gaan. Het is voor een overheid daarom goed om vooruit te kijken en zich af te vragen wat haar overheidstaken zijn en of gelden en andere middelen wel op de beste manier worden besteed. De afgelopen periode heeft de regering dit gedaan middels de “Brede maatschappelijke heroverwegingen” (BMH). Binnen die BMH heeft de regering 16 verschillende rapporten opgesteld. Voor ons is natuurlijk rapport nummer 2 belangrijk met als titel: “Naar een toekomstgericht zorgstelsel”.
Terugdraaien abonnementstarief
In 2020 is voor de Wmo het abonnementstarief ingesteld. Dat betekent dat iedereen, ongeacht inkomen of vermogen dezelfde (lage) eigen bijdrage van € 19,00 per maand betaalt. Wie op dat belachelijke idee gekomen is zal wel nooit duidelijk worden. Feit is dat iedereen met enig verstand van zaken meteen wist dat dit een slecht idee was. Toch waren er bij de regeringspartijen mensen die dit wel een goed plan vonden en zo is het vervolgens ook doorgevoerd. Dat dit een enorme stijging van de kosten met zich mee zou brengen werd blijkbaar over het hoofd gezien of niet belangrijk gevonden. Dat mensen die de hulp tot nog toe particulier hadden ingekocht, zich nu ook tot de overheid zou gaan wenden (en geef ze eens ongelijk) was blijkbaar ook over het hoofd gezien.
In de BMH wordt de mogelijkheid onderzocht dat dit abonnementstarief weer wordt teruggedraaid en dat mensen weer eigen een bijdrage moeten gaan betalen die afhankelijk is van het inkomen. De schrijvers maken zich overigens wel zorgen dat burgers vraagtekens zullen zetten bij de betrouwbaarheid van het overheidsbeleid. Laat dat nou één van de weinige dingen zijn waar ze zich geen zorgen over hoeven te maken. In de afgelopen 10 jaar dat Alphatrots bestaat hebben wij al lang geleerd dat we van de overheid geen enkele verstandige beslissing en/of betrouwbaarheid hoeven te verwachten. Over deze “teleurstelling” van het herroepen van een onzinnige maatregel zullen wij ons echt wel heen kunnen zetten. Erger wordt het met een andere onderzochte optie: het afschaffen van huishoudelijke hulp.
“Het afschaffen van het recent in 2020 ingevoerde abonnementstarief en invoeren van de eigen bijdrage systematiek zal burgers vraagtekens doen zetten bij de continuïteit en daarmee betrouwbaarheid van overheidsbeleid” (Rijksoverheid, 2020, p. 159).
Afschaffen huishoudelijke hulp
Onder beleidsoptie nummer 40 wordt de mogelijkheid onderzocht om betaling voor huishoudelijke hulp door de overheid maar helemaal af te schaffen. Nou begrijp ik dat je alles met een open vizier kunt onderzoeken en dat “heilige huisjes” soms moeten sneuvelen. Maar dit gaat echt veel te ver. Er worden, zoals je kunt zien ook niet veel woorden aan besteed. Voor de beleidsmakers is het een simpel rekensommetje. “Afschaffen die boel en dat levert ons 730 miljoen op.” Dit betekent dat de beleidsmakers, althans de opstellers van dit rapport, geen flauw benul hebben van wat een huishoudelijke hulp allemaal doet. Wat die hulp betekent voor de mensen waar ze hun hulp verlenen. Ze denken nog steeds dat het iemand is die alleen komt stofzuigen en de WC komt schoonmaken. Hoe ver kun je van de werkelijkheid af staan? Weten ze dan niet dat nu al het grootste deel van onze hulpen dagelijks geconfronteerd worden met mensen die in verschillende stadia van dementie verkeren? Dat mensen, ook door overheidsbeleid, langer thuis moeten blijven wonen en dat de hulpverlening daardoor steeds complexer wordt. Dat eenzaamheid een verschrikkelijk spook is dat dagelijks bij veel ouderen op de loer ligt? Dat de huishoudelijke hulp de eerste persoon is die al dit soort zaken signaleert en in heel veel gevallen ook daarin ondersteuning biedt? Snappen ze dan echt niet wat het vak van huishoudelijke hulp inhoudt? Zijn ze nou echt helemaal gek geworden? En mochten al deze menselijke zaken niet tellen voor de beleidsmakers, kunnen ze dan alsjeblieft de moeite nemen om in ieder geval het rapport te lezen van het SCP: “Inzet op huishoudelijke hulp loont ter voorkoming van verpleeghuiszorg.” Los van alles wat de huishoudelijke hulpen uit puur menselijke overwegingen allemaal doen levert het gewoon ook een kostenbesparing op. Die 730 miljoen wordt dan misschien bespaart maar aan de andere kant vliegen de kosten dubbel zo hard omhoog. Als de beleidsmakers zich al zorgen zouden willen maken of ze door burgers al dan niet betrouwbaar worden gevonden, zouden ze als eerste op moeten houden met dit soort onzinnige voorstellen te komen.
Op de snelweg
“Ach, dit is maar een voorlopige verkenning” zullen beleidsmakers zeggen. Maar, zoals ik eerder al zei, van een overheid hoeven we niets verstandigs te verwachten. Dit betekent dat er een reële kans bestaat dat dit onzinnige plan uitgevoerd zal gaan worden. Voor dat zo ver is wil ik jullie één ding beloven. Ik zal dan persoonlijk midden op een snelweg gaan liggen om het verkeer te blokkeren en ik hoop dan vergezeld te worden door duizenden hulpen en mensen die hulp ontvangen. Dan zullen we laten zien dat een stoet aan rollators, rolstoelen en wandelstokken, ook dan ondersteund door hun huishoudelijke hulp, minstens zoveel indruk kan maken als een stoet aan intimiderende ronkende trekkers. Veel milieuvriendelijker ook.
Bronvermelding